| Tramwaje w Częstochowie | |||
|---|---|---|---|
| |||
| PESA 129Nb w al.Niepodległości | |||
| Dane ogólne | |||
| Lokalizacja |  Polska, Częstochowa
| ||
| Data uruchomienia | 1959 | ||
| Operator | MPK Częstochowa | ||
| Właściciel | MPK Częstochowa | ||
| Całkowita długość linii | 18,5 km | ||
| Liczba linii | 4 (3 dzienne + 1 nocna) | ||
| Infrastruktura | |||
| Długość torowisk | 14,7 km km | ||
| Napięcie sieci | 600 V DC | ||
| Rozstaw szyn | 1435 mm | ||
| Liczba przystanków | 32 | ||
| Tabor | |||
| Liczba wagonów | 55 | ||
| Liczba wagonów niskopodłogowych | 7[1] | ||
| |||
Tramwaje w Częstochowie – obecnie najnowszy system tramwajowy w Polsce zbudowany w 1959 roku. System składa się z 4 linii (3 dzienne i 1 nocna). Linie mają łączną długość 18,5km. Obecnie w Częstochowie znajduje się 5 pętli (1 nieczynna).
Historia
Pierwsze pomysły na sieć tramwajową w Częstochowie pojawiły się w 1903 roku. Jednak tej koncepcji nie zrealizowano. Planowano trzy linie:
- linia 1: ul. Krakowską do zakładu Motte (Elanex)
- linia 2: na Jasną Górę z odgałęzieniami na
- dworzec
- ul. Teatralną (Wolności) do Stradomskiej (1 Maja)
- cmentarz Rocha
- linia 3: ul. Warszawską na Kule
W 1908 roku pojawiły się dwie propozycje. Pierwsza dotyczyła uruchomienia tramwaju konnego, druga elektrycznego. Pierwsza została odrzucona ze względu na przestarzałość, natomiast druga nie doczekała się realizacji. W okresie międzywojennym również planowano uruchomić komunikację tramwajową, jednak zamiast tramwajów uruchomiono w 1928 roku autobusy.
Ponowny pomysł uruchomienia tramwajów w Częstochowie pojawił się po drugiej wojnie św. Częstochowskie tramwaje w zamierzeniu miały ułatwić pracownikom huty Częstochowa dojazd do pracy. W 1951 roku rozpoczęto budowę trakcji elektrycznej. Pierwszy tramwaj na ulicy Częstochowy wyjechał 8 marca 1959 roku (budowa trwała bardzo długo).Pierwsza dwutorowa linia o długości 7,1 km wiodła po wydzielonej stronie jezdni od ulicy Worcella, wzdłuż alej: Zawadzkiego (obecnie Armii Krajowej), Kościuszki, Wolności, ZWM (obecnie Niepodległości), Pokoju do pętli na Kucelinie. 21 lipca 1959 oddano drugą linię o długości 1,5 km do dzielnicy Stary Raków, stanowiącą odgałęzienie pierwszej. Odcinek ten zlikwidowano w 1971, oddano wtedy natomiast do użytku przedłużenie linii do ulicy Kiedrzyńskiej wraz z pętlą. Ostatni odcinek (przedłużający linię do dzielnicy Północ – ul. Fieldorfa) oddano w roku 1984. Nie zrealizowano planu doprowadzenia linii do dzielnicy Wyczerpy.
W latach 90 frekwencja przejazdami tramwajów Częstochowskich spadła, z powodu ograniczenia liczby pracowników w Hucie. Skrócono wtedy kursy linii 1 do alei Pokoju i oznaczono linią 2. Obecnie linie mają początek na pętli Fieldorfa.
W 2012 roku uruchomiono 3 linię tramwajową w Częstochowie. Nowa linia obsługuje dzielnice Wrzosowiak oraz Błeszno. Pętla znajduję się w pobliżu stadionu Raków Częstochowa.
Tabor
Pętla Kucelin
Tabor składa się z 48 sztuk wagonów Konstal 105Na. Są one modernizowane (np.likwidacja dolnych szyb w drzwiach). Na liniach dziennych kursują składy dwuwagonowe, na nocnych wagony solowe, oraz 7 niskopodłogowych tramwajów Pesa Twist. Pierwszymi tramwajami w Częstochowie były wozy Konstal 4N wraz z doczepami Konstal 4ND. W 1971 stan posiadania wynosił 45 wagonów, w tym przegubowych Konstal 102Na, zaś w 1975 zakupiono pierwsze 8 sztuk wozów Konstal 105Na. Następnie sukcesywnie powiększano liczbę wagonów 105Na i wycofywano starsze typy. W 1986 wycofano wozy 4N i 4ND, a w 1999 102Na. Poza "stopiątkami" na stanie MPK znajduje się jeden wagon typu Konstal 102Na pełniący obecnie funkcję tramwajowego pogotowia technicznego (w przyszłości będzie przebudowany na historyczny) oraz jeden wagon typu Konstal 4N, który uległ wypadkowi w 1997 roku, kiedy to pełnił funkcję pogotowia technicznego. W roku 2006 wagon został oddany do naprawy. Wyremontowany wagon odbył swój pierwszy przejazd 31 sierpnia 2006 roku.
Przystanki linii
Linia 1, 2 i 3 biegną po tej samej trasie od pętli „Fieldorfa-Nila” do skrzyżowania al. Niepodległości, al. Pokoju, al. 11 Listopada i ul. Jagielońskiej, skąd linia 1 jedzie al. Pokoju do huty (pętla „Kucelin-szpital”), linia 2 al. Pokoju do ul. Łukasińskiego (pętla „Raków-dworzec PKP”), a linia 3 ul. Jagielońską i Jesienną do ul. Limanowskiego (pętla „Stadion Raków”). Tramwaje linii 2 wracają z pętli na Rakowie na Fieldorfa-Nila jako linia 1, linia ta jest w istocie skróconym wariantem linii 1, zapobiegającym ekspediowaniu do huty nadmiernej ilości tramwajów. Nocny tramwaj N0 kursuje po tej samej trasie, co dzienna linia 3.
| Przystanki linii 1 | Przystanki linii 2
(powrót jako linia 1) |
Przystanki linii 3 i N |
|---|---|---|
|
|
|
Linie tramwajowe
| Istniejące | |||||
| Linia | Trasa | Długość | Czas | Przystanki | Tabor |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Fieldorfa-Nila ↔ Kucelin Szpital | 10,0 km | 29 min. | 19 | 105Na |
| 2 | Fieldorfa-Nila → Raków Dworzec PKP | 8,3 km | 26 min. | 17 | 105Na |
| 3 | Fieldorfa-Nila ↔ Stadion Raków | 11,7 km | 38 min. | 27 | PESA Twist, 105Na |
| Historyczne | |||||
| Linia | Trasa | Lata funkcjonowania | |||
| 1 | 1000-lecie ↔ Kucelin | 1959–1971 | |||
| Osiedle 1000-lecia ↔ Kucelin | 1971–1984 | ||||
| Fieldorfa-Nila ↔ Kucelin | 1984- | ||||
| Fieldorfa-Nila ↔ Pokoju-PKP | 1990-1997 | ||||
| 2 | 1000-lecie ↔ Raków | 1959–1971 | |||
| Osiedle 1000-lecia ↔ Pokoju-PKP | 1971–1971 | ||||
| Kiedrzyńska ↔ Kucelin | 1984–1997 | ||||
| Fieldorfa-Nila → Raków-PKP | 1997–2001 | ||||
| Kucelin → Kiedrzyńska | 1997–2001 | ||||
| Fieldorfa-Nila → Raków-PKP | 2001- | ||||
| |||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
- ↑ Tomasz Haładyj: Przyjechał siódmy twist. MPK ma już komplet zamówionych tramwajów Szablon:Lang. Gazeta.pl Częstochowa, 2012-10-14. [dostęp 2012-10-14].